Jul 27, 2008

KA MANGNGILH SIMTA MAWK KA CHI!!

High School kailai, pawl VI ka simlai ahi a. Lamka a J.N.Model School ah hon admit ua. English Sinna by Thangkhogin chih laibu khong apan sappau mal tampi ki theikhin mahleh school a sappau a hon houpih chiang un ki dawngthei hetlou mawk hi. Teacher khenkhatin: "What is your name?" chia hon dot uh bang i dawn dek leh a dawnna hong pawt thei hetlou mawk hi. April kha khong ahi dingin ka ging, school ah cholera injection hong nei ua, naupang tengteng kikap vek hi. A zingin pawl sawmte exam suti a khah ngal uhi. Kikapna na sa mahmah ki khosik sim mai ahi a; inlam pai ding ki utlua ahihman kikapna na leh khosik bang ki mangngilh sak in ka paita uhi.

Gen ding tampi a om ding. Huaite gen kual louin, i gen noppen ah lutsuk pah le. Kha khat phial ina om zoh, kiklam in ka khua uh Mualkui apan zing baihtakin khe in ka pai khia uhi. Nitaklam dak 1 lak in Chongkhozou Chiangpi ah motor ka na ngak uhi. Nitaklam anhuan hun khongin Thanlon lama (Chongkozou chiangpi a pan Thanlon lam direction apan a hongpai ahihman) pan in truck dima sing bim (log) pua khat hong taisuk a, singtum tung ah ka tuangta uhi. Tuk kipan chil ahia, sawtlou ka tai nung un vuah zuk chihtak in hong zu hi. Motor kham a i luak luakna bang, kha zozen, namse zozen! Vuah lah tawp ngeilou, truck nunglama singtum vum zena ki koih tung a vuah thuak pen i neulaia nu-le-pate hon phallouh pi a vuah i thuak (kimawl kawma) teitei a anopdan toh kibang hetlou in a nuamlou peetmah kei hi. Lou khoh kawma vuah thuak toh a noplouh dan a tehtheih dek phial diam ah. Hiai ah lam pial zual le. Huai sawmill a supply dinga i gam a pan a sing ki tolh khete koia kua hauhsakna gam a pan a alak uh a diam, a pawte- talpakte koia pan ahi di uam, sing a puak chiang ua a lei uh ahi diam, koia kua kiang a pe sawn ahi ding uam chih khong ngaihtuahna ah hong lut thei veh e.

Nuamsa kei mah le, chih ngaihna omlou ahihman in thuak mai ngai hi. Sing bim (beam ahi diam ah) tunga thuak ahih ban ah motor tailai ahi a, kiak theih mawk ahihna ah omsiam deuh le ngai hi. Huchi a i hong tuttut leh khua bang hong mial pah sam in, inlam ngaihna bang lian deuhdeuh hi. Kawt dimdema a dakkal a sim i hong om le zaw, ki gim pian in vot bang hon kisa mahmah hi. Ina taptunga meilum kuan a awi de aw…

Hiangkot tang kong tun chiang un men ana chima, lamlian ah leisai, leisan ana dim hi. Singtum a dimvuma pua, huai tunga mihing kituang lai pen gik sim zaw ahi ding, ka truck uh leisai laka tai zoulou in hong taang hi. Kum vek dinga motor sawn vek ding hon chi uhi. Papi fel mahmah, a aw bang ngaih zezen, Gangte paua pau khat a om a; aman vai hon hawm ziahziah hi. Mitengin motor sawn vek ding chih ahih chiang in manlouh theihlouh hong suak hi. Inlam hile bel kei bang chu, gimlua chia ki valsak ding a safe taka om thei ding ka hi lai hi. Chihbel, i taksa liansim henhon mahleh ki naupang laia, i ute piching om buang uh ahihman in thachialna, khotang na etc khatpeuh kuanna ding a om chiang in ute ki ngansiah a huchibang khong a kizang kha nai hetlou ka hi a. Ki safe mahmah hi. Himahleh huaini chu huchih theih hinawnta kei.

Khua lah mialta, hiai theihlouh gama a khomial kia bang le ei a dia lunglen leh nute ngaihna puansakna dinga hun lua khat ahi a. I gim toh, vot isak toh, hichibang gentheihna khovel ah koi ah a om dia, hiai sanga gentheih huai zaw a mihing kua a om thei tuan dia ki chi maid an ahi. Ahitakin self pity a kidim, khasiattha lamlam bang suak khin dan ahi zaw hi. Motor apan leisai, buannawi laka kuma, motor sawn ding a nunglam a ka pai chiang un a tunglam a pan lei hong kesuksuk lai hi. Lom lianlua bel ahi kei. Votsa a i khe bang kongkaw sim mai leh hiai muna chu ka ute nih toh himahle ung i ute om na vele chia kidang koih theih himawk nawnlou hi. Buannawi lak bang ah ka tangsim pah maia, kei chu. Motor ka sawn chiang un a motor nung tak ah ka pangkha zomah a, thaneih teng toh i sawn hangin bangmah bang tuan lou hi. Malam a sawn pai malak ah motor bang hong nungtawl zosop a, lawmte a taikhiak souhsouh chiang un khe bang kongkaw sim in ka taikhe thei kei chitchiat hi. Buannawi laka motor hong nungtolh suk taktak le zaw ki maatsuk mai diam ah chihsim in a om aka.

A tawptawpin bang chichi hiam in leisai vum tungah ka sawn kai zoua, Hiangkot tang leimin ka taisan thei khong uhi. Nitak kikhop tawp hun khong ahita ding. Huchibang huna gamlak, theih ngeihlouh muna om chih bang i lungsim om heihuai mai dan ahi a. I nute ahia a kua pen ahia i ngaih chih le gentheih hilou, inlam ngai a lungleng leh lungmuanglou a ki hi top mai. Motor a lutnawn in khomial nuai a ka tai nawnta uhi. Hiangkot tang azan khomial nuai ah motor mit bang vak pha mahmah hi. Huchi in sawtlou nungin Hiangkot khua ka tung ua. Zan dak 9 khong ahita in ka thei. A hotel abang chih lah omlou, a kuapeuh lah ki gilkialta. In khat ah ka lut ua, an ka huanta uhi. Sum kithoh khawma intekte antang ka lei uh hi in ka thei. A mehding bel ka lawmte uh khat in ak a puak ka goh uh ahi. Kou khua a panin kou unau 3 leh midang 4 ka hi ua. Singbim tunga ka tuanpih teng u toh ka huankhawm vek mai uhi. A driver le conductor, talpakte le hi zomah leh kilawm in ka thei.

Ann kon huanmin chiang un intekte’n kuangpi (sing hilou, vai kuangpi-silver hia copper a kibawlte kha) lian lawlou khat a nei ua. Huai ah an thukin a lai ah ka meh uh, aksa ki thuk hi. A mihing kitam ahih chiangin, i sawka, khatvei i nek kal in na bei ziahziah man zel hi. Annek ding va huchi kituh ding chihlah, midangte i sanga upa zaw ngen khong ahihman un ki tuh pha ngamlou sim hi. Bangkim in (home) a toh a ki nakbat kei tel mai! Annek nangawn ah inlam ngaihna a hong puang zel mai. In a zaw i nute’n a nek siksik uh hon pia ua, i gil avah louh ding lau a, hon thukthuk mai ua kine senglou hia. I gil a vah a i lungkim ma thamin an hong beita! Ok. chia gilvah zoh louh leh thil omdan teng pomdan khat hong omthei sam hi.

Huchih khit chiangin zinglam dak 1 khong hita hi. Lup vai ka sawm ua, in neuchik sungah kikham theihna na ah ka kikham mai uhi. Akhente a dung lam ah, a khente a vailam ah. Ki gim tuh ahi peuhmah ding, ihmut bel haksa hetlou hi. Lumpan i chih leh khua kiphawk nawnlou ngal mai hi. Poetry a i zil “sleeping in a kennel, like a log” a chih u chu hiai hilou d hia ka chi mai a. Theihlouh kalin zing khua vak baih mahmah mawk hi. Pomsiam a hak khop mai! Bangchi a diam ah, hun le a pai ngeidan a pailou a a ut dandan a pai a hon gawt pian deuh houh a diam ah. Kei ngaihdan in ihmusuk pan, minute khat le ching nailou ding a ka koih laitak in zingkal hita, pai hunta hon chi uh hi in ka thei hi.

Ei Hiangkot a va om tuama, va pailouh tuam na dan ah omlou ahih chiangin lin pipi a motor a tuangin ka pawi nawn uhi. Lamka ka tun un zing dak kua a ging naikei deuh a, Chengkonpang khong ah J N Model School uniform green silha bag pua a school naupang tam mahmah hi. Huaite muh mai bang le ngaihtuahna ah gimhuai law khin hi. Sappau siamlouh toh va kai nawn ding huphulh huai peuhmah!

Note.

1.Hiai incident ka tuah lai in ka lungsim ah genthei ka kisa mahmah a. Huailai ka lungsim ngaihtuahna ah hichibang haksatna leh gentheihna mihing dang a tuak omlou dingin ka gingta hial hi. Ka Nu leh ka u Niang ka hilh kal ka ngaklah mahmah. Ka lungsim ngaihtuahna ah amau hilh dingdan ka gengen mai hi. Lungsim a fresh mahmah, damsung ki mangngilh ngeilou ding bang kasa hi. Lai a leng gelhkhiak ngeingeia koih ching ding ka chih himahleh, genthei kisa lua ka hihmana, lungsima mang ngeilou ding, mangngilh chih bang om theilou ding a ka ngaihsut manin gelh khiak ngailou chi in thupukna ka bawl thak hi. Ana ki gelhkhe kha hileh, tuhun in sim uthuai kasa mahmah ve.

2. Tusun a zogamonline a post dinga ka gelh ahi a, tunung chianga hunlem a oma a ki phur leh puahphat/gelh beh lai ding chih dan ahi


[Posted at Zogamonline on 08|05|2008]

No comments:

Post a Comment