Jan 20, 2012

PAN DUKAN

India gam a omte’n thei vek mahle, a theiloute a ding in Pan Dukan gen zek phot le. Pan i chih chiang in vaite’n “kuva” a chihna uh, kuva i chih nawn chiang in mikangte’n “betel” a chih uh genna in kizang tangpi hi. “Betel” chih pen a leaf (ateh), a nut (a gah) leh chinai (lime), zarda (tobacco) etc khong toh gawmkhawm a tuibuk i muam bang deuh a vaite hai sek ahi. Vaite hai i chih hangin tuni chiang in ei pawl le hon loh gawpta uhi. Kuva genlouh kawlgam bang ah le Bihar khong  a kibawl scented khaini (Golden) bang ana muam lua uh hileh kilawm mawk hi. Dukan i chih nawn chiang in van zuakna, dawr, sai chihna hi nawn hi. Pan Dukan pen kuva zuakna dawr (neu) ahi i chi thei ding. 

Lamka lam mi khenkhat in hobbies gelhna ding a om chiang in chiamnuih in “standing in front of pan dukan” chih khong a gelh uh a kichi. Nidang deuh in Lamka khong a time pass na ding tam khollou ahi ngei dia, kuva hai kawma pan dukan kong khong a ding a houlim, mi/nungak hong pai khong en a timepass chih khong om sek mah hi. Zan in Guwahati ah pan dukan ah kuva lei dek, hai li (4) ka bawl sak hi. Panwala in a hon bawl chiang in customer a khat a khat in a hong pai ua, a khen in cigarette tawnkhat a hong lei ua, a khen in tamul (kuva hing) hai khat ding a hong lei ua, a khen in talab a chi uhia gutka a chi uhiate pawl a hong lei ua, akhen in lah raja (sahdah, khaini) a hong lei uhi. Huchia a hong pai chiang un dawr ngaktu pa’n kei kuva ding a bawl pen khawlsan in huaite ana ngaihsak masa veu ahihman in ngak zek a ngaia, ka ngaihdan hilou sim in salh zek ka ut sim khong hi.

Cigarette tawn khat, raja packet khat, gutka bawm khat, tamul hai khat hong leite sum piak sanga kei kuva lei dek mithapati eksoubis li pen a sum value tam zaw, ama a dinga lawk zaw hi a ka ngaihman in kei hon ngai poimoh zaw ding a ana beiseihna nei a sal ut sim dan ka hi a, himahleh ka ngaihtuah thak chiang in ka salta kei hi. Aziak  tampi a om hi. Pan dukan ngakte marketing siam zia leh a customerte uh a ngaih poimoh zia khong u leh bangbang ahiam om kasa thak hi. Anekzonna ahih chiang in ama a ding in a customer teng a poimoh chiat ua, cigarette tawn khat hong leipa toh kum tampi ana ki dawr khin a, relationship ana nei khin uh leng ahithei a, ahihkeileh gutka hong leipa a omna kim ua hong tengthak, tunung kum 10 tan a customer ding le ahi thei hi. Kei kuva lei pen a bawl sung hun la zek ahihman in huai bawl kawma midangte a bel piak gaihgaih theih hilel ahihman a ngaihsak masa hih tuak hi. Kuva 4 ka order khit nung a bawlzohma taimang san mawk thei nawnlou ding hon chi ahi ngei ding hi. Huai i gen leh vai sammette bang customer service a siam mahmah ngei uhi. Sammet man Rs30/- a lakna ua i va lut khit chiang in midang sammet ding a ngak om mahleh sam a hon metkhit chiang un mukmul kiat ding, lu maalis (massage) ding chih khong in hon zol ua, i va patphak leh body maalis tan a tungsak thei ua, Rs30/- hon la ding lai Rs100/- lam bang a hon laidok sak thei mai uhi. 

Hiai ah bangmah a i ngaih khollouh panwala leh sammette apan customer ngaihsak a siamna uh ngaihtuah tham leh etton ding om leh kilawm hi. Himahleh huailam gensau lou in Pan dukan ah kiknawn le. Pan dukan i chih hang in atangpi in kuva kia omlou in teptheih, muamtheih chiteng, biscuits, muamkhum, chewing gum, chocolate, chips etc van chi tampi a koih tangpi ua, mi chi tuamtuam toh niteng in panwalate nitumtum in aki deal kha gige sek uhi. Amau kingainiam mahmah kawm-a a van uh valeite mi poimoh lua dan in ana bawl siam ua, huaiziak mah in mi chi tuamtuam in a van uh va leisak kia hilou in timepass na kawm in houlim pih sek uhi. Pan dukan khenkhat ah limlang a koih ua, van leikawm in a leitute limlang a ki-en in a sam bang uh ahiat mam kawm thei zel uhi. Khualzinna, mun theihlouhna khong a kuva hiam va lei kawm a panwala kianga va dot bang a lemtang mahmah hi. Kholai khong a tuah khak peuh va pawng dot sang in mi a hilh hoih zaw tangpi sek uhi.

Thil dot lam ah pial zek lai le. Vaigam khong ah i theihlouhna mun khong lampi a mi i tuahte i dot chiang in kuama'n hon ngaihsak man khollou ahi ding ua, hon hilh sunsun bang in le ahilou lamlam kawk in "Huai lam ah" peuh a chi mai uh hileh kilawm hi. A kawkna lam ua pai a, midang i dot nawn chiang a, huchibang mah a nihvei, thumvei bang hon chih lai u leh ahilou lam a gamla pipi paikhak theih mawk hi. Vaite'n bang dia mi direction khong hichi hilh noplouh uh a de aw ka chisim sek a. Tulam chiang in bel theihsiam dan khat ka neita hi. Khopi khong a mihing lah tam, mahni survive na ding, mahni nna a buaichiat, amau lawkna ding omlou pi a ei thil dot hoihtak a hong hilh ding ua ina beiseih mawk pen, beiseihna diklua hi khollou ngut ding hi. Map khong zatsiam kizil a zat hunta le hikha in teh.


Khopi khong a Pan Dukan neite amau dawr omna kim lak a khotual mahmah a, huai kim a mihing leh thil omdan khong a thei mahmah ahi tangpi uh abang hi. Pan dukante a van zuak uh neukha (mantam khollou) va leisak a theihlouh dot leh zat phattuam theihna tampi om ding dan hih tuak mawk hi. Nidang a ei society sung a, i khua khong a kipawt tuah khiukheu a, i houlim a thu i ki theih tuah bang deuh sim a pan dukan le (vai) khopi a ding a mun poimoh, a dukan neitu le mi poimoh pi khat, a omna kim lak uh khong theihnop dottak pi khat ana hi tangpi uh akare!

No comments:

Post a Comment