Jul 27, 2008

AIZAWL TO SHILLONG+

1984 KUM bullam, Mizoram matric result suah khit phet hiven. Ka nau Vungnu toh Aizawl pan Shillong paisuk dingin Capital Travels bus ah ka zing tuan uhi. Passenger tamzaw nungaknou ahi ua, tangvalnou tamlou leh a pate u toh ki tuangdim sim hi. Nungakte kicheina hoih theia, Garfield jeans khekol teng deuh vek uhi. Ken le huaidan ka na teng kha geiha. Tu nung a i ngaihtuah thak leh nungaknoute eta kilawm lahlou pi khat houh ka de aw ka chi thak simin a om hi.

Nungakte nalhthei ngal, lusei pau i siamlouh toh ki houpih ngamlou sim hi. Kong kipan ua khua ka hon pelh chiangun meel-le-puam a ki tuam diaklou ahihmanin hon tuam bawl tuanlou uh bang hi. Ka nau Lusei pau siam ahihman amau bel tangnel takin kihou thei mai uhi. Motor tuan fuhlouh changin ka kham zeuhzeuh sek a, huaini lamsau pai ding, ka nau lah nak kham theilua - kham ngeingei ding chiangsa, kei a enkol a ka pan ngai ding motor khamthei dinmun hilou ka hi chi in atung apan lungsim ka bawl hi.


Motor Khamlouhna Damdawi, Lungsim. Ka nau hong kham pah ngei in a law ekek hi. Lungsim ka bawl khit man ahi dinga, sung hong nim dek chiangin le khamthei dinmun hilou ka hi chiin chil bang ka valh teitei a ka kham kei hi. Huaini apan motor kham in hon mangpha vengveng hi in ka thei hi. Nagaland nupi khat leng motor nak kham theilua, atate laisim hongtung in bread hon puak uh a muh leh bus toh kibangsa a law ziahziah ngal chi uh hiven, ngaihtuahna ziak himah lou ding hia. Huchiin nitaklam nitum kuanin Silchar ka tung ua, Silchar a Capital Travels Station ah ka khawl uhi. Khua lum mahmah a, station lakah motor, rickshaw leh vaite kidaih vial uhi. Nungakte’n chanawalate’ badam leh pan dukan a kuva khong hon lei utta ua, Lusei pau a va lei theih lah hi nawnlou ahihman hong buaisimta uhi. Lemtangsa in kong kipanta a, a deihte uh ka leipih hi.

Mami Underlined. Huai apanin kineelna khat hong omta a, nungak nalh taktak Hongkong khonga om di hileh kilawm i saksimte khong toh i hong kithuah theih pian chiangin nuam kisa gu sim mahmah hi. Alak ua khat, a Mami chih pen ka UNDERLINED sim paha, tulai dana marker bang ki tawikha hile tuh ki HIGHLIGHT pah ngal ding hi. Amau toh i hong kithuah leh khua bang hong mial baih lua hileh kilawm hi. Apate u leh tangvalnoute koilam ana tung uh a diam ah, nungakte leh kanau toh kia ka omkha uhi. Bus sunga ka tut lai un bus pute’n bawl ngai om chi in koilam hiam khat ah hon taipih ua, munkhat a (tu a ka ngaihtuah thak chiangin Malugram a Capitalte workshop hiding hitah ka chi hi) kong khawl chiang un vai tangvalte hong dak gualgual uh ahihman ka ngaih aphakei sim hi. Numei ngen, a khua-amun i theih lah hilou, pau lam a lah ei a siampen in vaipau a utut gen di bang hileh ki huphulh mahmah dinmun hiven, mohpuakna liansim mahmah hi in ka thei hi. Bus sungah vaite hong lut ua, kei leng ki pasalsakin a malam a pain tutna baan khat a tu in ka khe lehlam ban tunga koihtouin nungakte kiang paisak lou himhim ding chi in kana daalta hi.

Rickshawpu amah leh amah kideek. Vaite’n le ka khe a kana khaktan hong phu teitei ngamlou ahi ding ua… Bangmah gentam om kholkei mahleh nungakte’n le thil omdan ngaihphatlouhna nei ahi ding ua, khe a paitouh mai ding ka thupukta uhi. Khe a Capital Travels station zuan a ka hong paitouh chiang un rickshaw pute a khat akhat in ka paina ding un hong dongin hon puak a sawm uhi. A tuanman ka dot chiangin lah 50 bang gen vengvong maimah uhi. Tuang utlou in ka pai zel ua, rickshaw pute’n hon na ngak zel ua, amau leh amau a rate uh hong ke niam toutou in a tawpa Capital Travels Station ka tundek chiang un teng 5 bang in hong ke niamta uhi. Tuang tuanlouin khe in ka paitung uhi.

Tuibuk Mah. Zan dak 8 vel in Silchar nusia Shillong lam zuanin kong paikhe nawnta ua, nungakte’n a pate u toh tutna hon khek kualin tutmun apan kihou pha in ka hong kilemta uhi. A pate uh tuibuk hon pholhin hon muam ua, na duh hia chia hon piak chiangun kenle na sangin ka na muam mai sek hi. Muam zihzeh, sekhe zihzeh, ki nuihsan heuhau in bus sung ah nuam kasa mahmah uhi. Mami in hon deihsak diak in hon pemun diaka, ama hon piak i san chiangin nuam tuam se hileh kilawm hi. Kihou cheuh zelin, a tawpin kong houlimta uhi. I pupate huna apan a tuibuk kipolhna leh relation maintain na hoihtak a kizang pen Captital bus sunga le ki paipih tou lai abang hi. Amau bel matric zou, Shillong a college admission zong dinga kuan hive un. Khualzin ngeilou chihmahtak inlam ngailua uh ahihman in kei PU 1st year exam khin, result le suak nailoupi a Shillong lam ka paisuk dek pen pai baih honsa lua uhi. Inlam (Mizoram) a omlai awmtak, bang dinga huchi paisuk baih na hi hiam hon chi uhi.

Lusei Pau Siamlouh Hi! Huaitan ah, Lusei pau i siam theihtawp a kizang leh ki pautam khollou, ka nau lah naal mahmah ahihman in a siam dingmah honsa uhi. Himahleh (lamdang tak chih di a diam, a siamlou mah kihi chihdi ahi zaw diam) hon dotna uh ka dawn dek chiangin ka dawng theita kei mawka, ka dangawk kha geigoi hi. Hong pawtlou mawk hiveh! Lamdang lua. Atawpin dawnlouh lah hilou ahih chiangin “Ka chhuk hma duh ani mai a lawm.” ka chita ek mawk hi. Pawlte’n lamdang sa lua in a mit uh bang hong lian kelkul maimah a! Nuamkhin chiahlou hi. Mami pen lah hoih kisa mohlou, ki zeilou si, zum gawpin ka buaise zak hi. Mami mah hong fela, hon theisiam ahi dinga a “ I tawng pai ami?” hon chih leh ke’nle “Aw” chi in ka dawng lel hi. Huai nung tuh ki pau ngam nawn khollou eive. ?

Tuibuk a muam chiang un hon pe thou lai sek ua, pautam louin ka na muam zel mai hi. Nungakte toh kihou ut lawlai napi bus sunga video a vai film a suahte uh ka en zawta mai hi. Zankim bang hong hih chiangin, a khente ihmu kisa a anak puak doldol laiun, a film suah uh hon khek ua. Bang film hon suah dek uh a de aw chia kana et leh “Tua film hong kisuah ding pen na lunglutna lam ahihleh paulouin en inla, na lunglut kei leh public a gengen selou in endah mai in” chih sappau in awlawlin hong kigelh ziaiziai hi.

Blue Film Enkha Mawk! Bang film a maizen diam ah! Nungak melhoih tak mai(face) hong kilanga, awlin a gawl, a awm hong lang suka, puan silhlou ahih hong chiang mahmah hi. Hong lang niam sukzelin a gil, a lai, selguk omlou in hong kilang vekta! Pasal leng hong kilangin a hong kidawm hetkei mawk uhi. Eheu! bangchi dan ahia le! Blue Fim a chihte uh hilou di maw chihsim in a oma. Naute toh huai khong en chihmawk! Ei a chu phadawm lai hi ei! Pawlte a pate u toh or a tanute u toh en hi zomah uh! Nangakte bang dai dide zozen uh. Pasal lamte’n “Eekhai! Hiai chu a dikin a dikkei. Newspaper a suh ding ahi” chih khong ki gen vengvung hi. Sonapur a lam hoihlouhna a hong awltai deuh chiangin papi khat hong puakzakta a, huchi in cabin sunglam apan hon sutawpta uhi.

Shillong Tungta. Zan le sawtta a ki ihmu suk ahia, aban bangmah ka thei zui nawnkei. A zingkalin Shillong ka tung ua, nungakte (adiakin Mami) koi lamlam a ki-nga ding uh ahiam chih khong thei ut napi kihou meel lou in ka ki khenzakta uhi. Mami in koi college ah admission a mu de aw, koi ah a om de aw chih khong ngaihtuahtuah napi a kanna dinglah ki theilou hi. Kal nih vel nungin nitaklam khat Nongrim Hills ah ka kituak phut ua, hon muh chiang un nuamtuam mahmah in hon boh kha dek zozen uhi. A pate un paisanta, hostel a khum uh, meltheih le neilou a lungleng mahmah ahihtuak ua; huchibang dinmun a hon tuah mawk chiang ua kipak lua a tawm lanlan zozen dan ana hi uhi. Lungsim tawnga honna koih houh ana hikha di uam ah, huai bel e’n kitheita lou eive. Bangteng hileh hon ngaina law thou uh ahi chih bel a chianga, kihou nawnta, a omna hostel uh le ei omna a pan gamla lou ahihman in Eeekhai! Hong fuhsim thei ding eive! chihsim in a om hi.

Loyala Hostel. Nongrim Hills a Nepali didi singpi hotel konga Loyala Hostel kihong thak pen a min bang kilawm lua leh ngaihnat huai lua hong bangta hi. Didi singpi dawn ding bangin ki kuanmun loh hial hi. Hostel geia paikhak chiang bangin Mami tuahkhak ki beisei mahmah napi, tuahkhak haksa mahmah mawk hi. A khenchiang a agal a muhkhak zauh chih khong ahilel a, a gal a i muhkhak ni bang nuam kisa tuan mahmah hileh kilawm hi ei. Nikhat Police Bazar ahoh ding ka pai uleh a nu (hi’nteh ka chih) toh Nagaland House lama pan hong tou pai banban ka tuak guih uhi. Houpih ngeingei ding i chihleh amah le a sana san khe mawkin hon en ngamlou maimah hi. Eile mu ut mahmah napi, i tuahkhak chianga ki san tuaituai mai sam zaw hi. Huchibang dinmuna va houpih teitei nadan lah omlou. Anu omlaia tangval houpih ngamlou hi’n teh chih mai ngaita. Anu toh ka tuah khak nung Mami mel ding kilang nawnta himhim lou mawk ahihman in khatvei a lawmte ka dot leh inlam (Lunglei) ah paita chih hon hilh uhi. Inlam ngai a Shillong a kha 2/3 khong omzou lel a kik hiding eive ka chita mai hi. Chihngaihna dang omlou ahih chi’a.

Huai Mami ka muhtawpna ahi a, amin tak le tuni tannin ka thei kei. Aizawl a ka office uah apa hi a ka theih in motor claim hong neikha a, hong hoh khak chiangin ka houlimlim sek ua, khatvei “hon thei ka hi, Capital Travels ah i tuangkhawm ngei in ka thei” ka chih leh hon kum ut vaklou hileh kilawm. “Zi-le-ta neia om ki hita eingal ve” va chih mawk di lah hilou deuh hileh kilawm. :) Taktak in kum 20 bang valta hi a, a thei nawnkei a hi’n teh.

No comments:

Post a Comment