Oct 1, 2014

TU HUN A LAIBU KEPBITNA KHAT

Internet i hon zat nung un i pau tuamtuamte ua laigelh muh ding a hong tam sot mahmah hi. Nidang chile, kum 15/20 khong paita in niteng a kihawmkhia newspaper nih le thum, khateng a suak magazine khat le nih, kum khat a siamsinte bawl magazine, saptuam tuamtuamte journal chih khong hi lel ding a,  adang laibu a kibawl mawngmawng kum khat in tam hetlou ding hi. Huchi lel khong i pau a laigelh sim ding om ana hi sim hi. Internet i hon zattung lam un yahoogroups khong, phpbb forum khong leh website khong ah laigelh sim ding leh ngaihdan kikup, kinialna hong tam sot mahmah hi. Tuni in facebook group, mimal blog, website a dim in om a, laigelhsiamte gelh sim seng ding hi nawnlou chihtheihta ding hi.

Simtheih ding muhna ding mun – website, facebook group, mimal blogs chihte a kithei senglou lam ahihtak man in a kipahhuai chih ding ahi. Laigelh a lunglut leh laigelh siam le i tam mahmah a, laigelhten le a laigelh uh simtheih ding a baihlamtak a koihkhe thei mai uh, a gelhna ding le pen toh laipuan ngailou computers, laptop,tablets, phone liandeuh chih khong zanga baihlam tak a utna na uh puahphat ziahziah mai theih ahihman in tu khang (generation) i hampha mahmah hi. Shakespeare-te khong in amau hunlai a laibu sahpi leh hoih taktak a gelh chiang un bang chituk in hun a pia un a buaipih phet di ua aw chihsim in a om hi. Hamphatna tampi nei mahle, laigelh siam leh thanuam i tamtuk in a simlam bangchi tuk a thanuam i hi di ua aw chihsim bang in le a om hi. 

Huai i chihziak bel laibu bawl khong a om chiang in a copy a print zah uh tam khol hetlou mawk hi. Copy 1000/2000 print bang a om uleh tam print mahmah pawl hi uhi. Huai apan ngaihtuah nawn le, laigelhte’n laibu a bawl chiang ua a meet  om ding in a gintakhuai kei a, laibu bawl pen sum muhna ding a bawl ki hi khollou ding chihna hong suak hi. Awlmoh leh vei nei, siamna tuam bik deuh neite gelh, sahkhua toh kisai laibu leh phamsa mi poimoh deuhte tanchin kepchingna ding a a inkuante khong in a kaihkhawm uh chih khong i laibu neihte uh hi deuh mai ding hi. Website leh mimal blog khonga a laigelhte uh kepchingna kawm dia a bu a bawl chih khong a om zek nawn ding.  Sum muhna/nekzonna a zang omsun chu newspaper bangzah hiam i neihte hi lel lai ding hi. Huchi sapsap ahihleh chih khat hong om nawn hi.

Huaituh bang ahiam i chihleh, i laibu bawlte sum muhna ding hilou a, awlmoh leh veite gelhkhiakna, khangthu khong, kuahiam tanchin a mangthanglou ding a kepchingna hipen ding ahihman in a bu a i bawla, i zuak theih zah i zuakkhit  - laibu bawl khit kha guk apan kum khat khit chiang khong in, a deihdeih in a download theih mai ding un koihkhe mai le. Laibu bawlte’n a hihtheih kei u lele website bawlte ahiam facebook group khong ah koihsak mai le uh mi tam in simkha leh kepbitna hoihpen hi mai ding hi. Vumson gelh Zo History a copy muh ding om nawnlou, reprint lah kibawl nawnlou pen download theih ding a hon koih chiang un a a simkha ngeilou leh a mukha ngeilou mi tampi a ding in manpha mahmah dinga a laibu kepbitna hoihtak leng hong hi mai ding hi. A bu in omkei lele mang nawnlou ding in gintakhuai hi. Adang laibu manpha download theih tampi om nailou ding hi. L.Keivom, Dal Za Thang, Vungzamuan Valte leh Shillong Siamsinpawlpi magazine chih khong download theih dia om theihkhak sunte ahi.

Tunai a laibu kibawlte bang abawlte’n a soft copy nei ding ahihman in baihlam download dia koih mai theih ding a, laibu luite le soft copy a convert/scan a koih dan om ding ahihman in sumdawnna, summuhna a zanglou thouthou i laibu a tamtheipen online a kepching dan ngaihtuah sawm le hoih ding hi. Khangthak, a bu a bawl nailou lai tampi gelhte bang in le a laigelhte uh kaikhawm in a deihdan tak ua a design khit chiang un PDF khong a save in download theih dia koih thei mai ding hi.

30|09|2014

No comments:

Post a Comment